تعداد و اهمیت آنتی بیوتیک ها به حدی است که طبقه بندی های متعددی را ایجاب می نماید طبقه بندی آنتی بیوتیک برحسب منشا ء تولید ، طبقه بندی آنتی بیوتیک ها بر حسب پایگاه فعالیت

طبقه بندی آنتی بیوتیک ها

تعداد و اهمیت آنتی بیوتیک ها به حدی است که طبقه بندی های متعددی را ایجاب می نماید طبقه بندی آنتی بیوتیک برحسب منشا ء تولید ، طبقه بندی آنتی بیوتیک ها بر حسب پایگاه فعالیت ، تقسیم بندی بر اساس دامنه فعالیت

طبقه بندی آنتی بیوتیک ها بر حسب ساختمان شیمیایی
1- طبقه بندی آنتی بیوتیک برحسب منشا ء تولید:

بر حسب مبداء ممکن است سنتز آن شیمیک یا میکروارگانیسم باشد. از حدود 2500 آنتی بیوتیک شناخته شده تقریباً 70% توسط میکروارگانیسم ها و از این تعداد 60 % توسط اکتینومیست ها ساخته می شود

2- طبقه بندی آنتی بیوتیک ها بر حسب پایگاه فعالیت :

در برخی از طبقه بندی ها ، آنتی بیوتیک را برحسب پایگاه اثر (جدار ، غشاء ، اسیدهای نوکلئیک ، پروتئین ها و غیره ، تقسیم بندی می کنند.

3- تقسیم بندی بر اساس دامنه فعالیت :

برخی از آنتی بیوتیک ها فقط بر روی گروه خاصی از میکروارگانیسمها موثرند:
الف- برخی فقط بر روی باکتریهای گرم منفی موثر می باشند.
ب- برخی فقط بر روی باکتریهای گرم مثبت موثرند.
ج- برخی از آنتی بیوتیک ها ضد قارچ ، ضد تومور و یا ضد پروتوزوئر هستند.
د- برخی از آنتی بیوتیک ها دامنه فعالیت وسیعی دارند.

4- طبقه بندی آنتی بیوتیک ها بر حسب ساختمان شیمیایی :

این طبقه بندی بیش از همه متداول است و بر پایه ساختمان شیمیایی آنتی بیوتیک ها قرار دارد. بنابراین همانطوریکه ملاحظه می شود داشتن یک طبقه بندی کامل برای آنتی بیوتیک ها مشکل بنظر می رسد ، ولی بطور کلی می توان آنتی بیوتیک ها را به دو دسته تقسیم کرد:
اول :آنتی بیوتیک هایی که از راه سنتز بدست می آیند.
دوم: آنتی بیوتیک های طبیعی که از راه میکروارگانیسم های زنده مانند باکتریها ، قارچ ها بدست می آیند.
اول :آنتی بیوتیک هایی که از راه سنتز بدست می آیند.

آنتی بیوتیک های سنتتیک عبارتند از :
1.سولفامیدها

2 .تیو-سمی کاربازون ها

3.اسید پارا آمینوسالیسیلیک

4 .هیدرازید اسید ایزونیکوتینیک

5 .اسید نالیدیکسیک

6. نیتروفورانها

دوم- آنتی بیوتیک های طبیعی :

این نوع آنتی بیوتیک ها ممکن است از باکتریها ، قارچ ها و اکتینومیست ها بدست آید. به ترتیب به ذکر آنها می پردازیم .

.Aآنتی بیوتیک هایی که از باکتریها به دست می آیند:

مصرف این آنتی بیوتیک ها امروزه کم است و اولین آنتی بیوتیکی که بدست آمد پیوسیاناز Pyocyanase است و بقیه عبارتند از :
.1 تیروتریسین (Tyrothricine) : اولین مرتبه از باسیلوس برویس B.brevis بدست آمد.
.2 باسیتراسین (Bacitracine) : اولین مرتبه در سال 1945 از باسیلوس سوبتلیس بدست آمد.
.3 پلی ماکزین (Polymyxine) : اولین مرتبه از باسیلوس پلی مایکزا پیدا شد.
.4 سوبتیلین (Subtiline) : از باسیلوس سوبتیلیس جدا شد.
.5کلیستین یا کلی مایسین (Colistine) در سال 1950 از باسیلوس کلی ستینوس (B.Colistinus) بدست آمد.